Çocuklarda Katarakt

Konjenital (Doğumsal) Katarakt nedir?

Doğumsal katarakt (konjenital katarakt) doğumdan itibaren görülen, lensin tek veya çift taraflı olarak saydamlığını kaybetmesi ve opaklaşmasıdır. Doğuştan olan kataraktlar annenin gebelik sırasında geçirdiği enfeksiyonlara, kullanılan ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkabildiği gibi, hiçbir nedene bağlı olmadan da oluşabilmektedir. Bir göz bebeğinin diğerinden farklı renkte (beyaz) olması veya gözde kayma (şaşılık) olması, doğumsal kataraktın belirtisi olabilir. Bebeklerde bu belirtiler görüldüğü an, hiç zaman kaybetmeden göz uzmanına başvurulmalıdır. Doğumsal katarakt, görmeyi engelliyorsa ve özellikle tek taraflıysa, tanı konulur konulmaz ameliyat edilmelidir. Ameliyat zamanı konusunda göz uzmanı detaylı muayeneden sonra karar verir. Doğumsal kataraktlı gözde en önemli sorun göz tembelliğidir (ambliyobi). Göz tembelliğini yenebilmek için ameliyat, göz doktorunun önerisi doğrultusunda mümkün olan en kısa zamanda yapılmalıdır.

Doğumsal katarakt tedavisi nasıl uygulanır?

Doğumsal katarakt tedavisi de ‘FAKO’ yöntemiyle yapılmakta ve yaş uygunsa göz içine katlanabilir mercek yerleştirilmektedir. Doğumsal kataraktın tedavisinde en önemli bölüm; ameliyattan sonra yapılacak olan göz tembelliğiyle mücadele bölümüdür. Bu bölümde aile hekim işbirliği çok önemlidir. Eğer bu iş birliği yapılmazsa erken yapılan ameliyatın hiçbir faydası olmaz. Doğumsal ameliyat sonrası, yapılan ameliyatta mercek konulup konulmamasına bağlı olarak, çocuğun gözlük veya kontakt lens kullanması gerekebilir.

Çocuklarda Kataraktın Nedenleri

Annenin gebelik döneminde geçirmiş olduğu enfeksiyon, gebelikte kullandığı ilaçlar, bebeğe ait metabolik hastalıklar başlıca nedenlerdir. Ancak bazı durumlarda hiçbir neden olmadığı halde bazı çocuklarda yine de “doğuştan katarakt”a rastlanabilir.

Çocuklarda Kataraktın Belirtileri

Bir göz bebeğinin diğerinden farklı olması; Katarakt olan gözün beyaz ve donuk görünmesi

Göz kayması (şaşılık); Özellikle bebeklik çağlarında ortaya çıkan göz kaymalarının esas nedeni “Konjenital Katarakt” olabilir.

Çocuklarda Kataraktın Tedavisi

Kataraktın tek tedavi yöntemi cerrahidir. Ameliyatın ne zaman yapılması gerektiğine; kataraktın yoğunluğuna, tek veya çift taraflı olmasına göre detaylı bir göz muayenesinden sonra uzman göz hekimi tarafından karar verilir. Bütün kataraktlar aynı şekilde değildir. Katarakt genelde bütün lensin bulanıklaşması şeklinde oluşur. Bazı katarakt türlerinde ise önce bir bölümde bulanıklaşma oluşturup sonra lensin diğer bölümlerine yayılmaya başlar. Çoğu zaman kataraktın gelişmesi yıllar alırken, bazı durumlarda ise bir kaç ay gibi kısa bir sürede gerçekleşebilir. Katarakt iki gözde de aynı anda ama farklı oranda gelişebilir.

Doğuştan Kataraktlı çocukların yaklaşık %25 – 50’ sinde Katarakt ile birlikte göz tansiyonlarının olabileceği de unutulmamalıdır!

Çocuklarda Katarakt Ameliyatı

Erişkinlerde uygulanan katarakt ameliyatının hemen hemen aynısıdır. Yaşlılarda görülen kataraktan farklı olarak saydamlığını kaybeden göz merceğinin arka zarı da bu ameliyatla alınabilir. Bebek 2 yaşından küçük ise mercek yerleştirilmez, 2 yaşından büyük ise mercek yerleştirilir.

Çocuklarda Ameliyat Teknikleri

Fakoemülsifikasyon (FAKO)

Planlanmış ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonu (PEKKE)

Katarakt, İlaç, göz damlası, egzersiz ya da gözlükle yok edilemez. Tek yolu gözdeki kataraktlı lensin saydam göz içi lensi ile değiştirilmesidir. Katarakt, başarı oranı çok yüksek bir ameliyattır.