Okula Giden Çocuk Göz Sağlığı

Çocuğunuz sık sık gözlerini kırpıştırıyorsa, okuldan başı ağrıyarak dönüyorsa ya da okurken çabuk yoruluyorsa, belki de bu durum iyi görememesinden kaynaklanıyordur. Belki de bir göz hastalıkları uzmanına görünmesinin zamanı gelmiştir.

Arayıl tatiline girdiğimiz dönemler çocuklarımızla ilgilenme fırsatı oluyor. Çocuğun geri kaldığı derslere yetişmesi, çok çalıştıysa tatil yaparak dinlenmesi ya da ihmal edilmiş sağlık sorunları ile ilgilenmeniz için bu tatiller çok yararlı oluyor. Göz sağlığı da bunların en önemlilerinden.

Çocuk sınıfta dersleri duyuları yardımıyla izler ve iletişim kurar. Eğitmenin mesajları daha çok görsel-işitsel yollarla beyine ulaşır. Bu duyularda bir sorun varsa çocuk konuyu izleyemediği gibi, çaba göstererek yorulur ve bu da psişik (ruhsal) durumuna yansır. Bu sorunların bütün aileyi olumsuz etkileyeceği apaçıktır. Genellikle aileler sorunu çocuğun ilgisizliğinde, aklının başka yerde oluşunda ya da tembelliğinde görür. Oysa artık iyi biliyoruz ki çocuk “dersten kaytarma” planı kurmaz. Bu “uzaklaşma” daha çok dersi izlemede bir zorluk varsa ortaya çıkar. Ebeveyn ya da eğitmensek okul çocuklarındaki görme sorunlarını nasıl ortaya çıkarabileceğimize bir bakalım:

Çocuğunuz uzak ya da yakın mesafede net görme sorunu yaşıyorsa bunu yazdığı yazıya ya da baktığı televizyona çok yaklaşarak belli eder. Yoksa sanılanın aksine televizyon miyopi ya da hipermetropi anlamında göz bozmayıp varolan göz bozukluğunu ortaya çıkarır. Sınıfta bu “izleme mesafesi” büyüyeceğinden çocuğun tahtaya yaklaşma isteği ortaya çıkar. Yazıları okumak için yerinden kalkarak tahtaya doğru ilerler ve yine sırasına dönerek okuduğu satırı not alır. Bu durum sık sık tekrarlanır. ,

Her altı çocuktan birinde doğuştan görme bozukluğu ya da yatkınlığı vardır. Bu demek oluyor ki, 30 öğrencilik bir sınıfta yaklaşık 5 çocukta görme sorunu vardır. Eğitmen sene başında bunları belirlemeye çalışmalıdır. Beklenen sorumlu davranış bu çocukları sadece ön sıralara oturtmak değil, ailelere bilgi vermek olmalıdır. Çünkü sınıflar (daha büyük ölçülere sahip olduklarından) evde ortaya çıkmayan şeylerin ortaya çıkabildiği özel ortamlardır. Zamanında tespit edilen görme sorunları %100 düzeltilebilmektedir.

Görünürdeki sorunlar:
Anne ve baba olarak bizzat gözlük takıyor musunuz? Yanıtınız Evet ise çocuğunuzu görme sorunları açısından izlemeniz doğru olur. Birçok sağlık sorunu ırsidir. Erken doğan bebeklerde de görme bozuklukları görülebilir.

Gözler kimi zaman şaşılaşıyor mu? Gözlerde kayma var mı?
İyi göremediğini söylüyor, gözlerini ovuşturuyor ya da fazla kırpıyor mu?
Okuldan yorgun dönüyor, başı ağrıyor ya da baş dönmesi yaşıyor mu?
Uzun süre okuyamıyor, satırını kaybediyor, aynı kelimeyi birden çok kez okuyor mu?
Eğitmen harfleri karıştırdığını, okuduklarını aklında tutamadığını söylüyor mu?

Bunlardan biri dahi ortaya çıkmışsa, çocuğunuzu bir göz doktoruna gitme zamanı gelmiştir.

Çocuklarda göz muayenesi:
Oturmuş eğitim sistemlerinde okul doktoru ilkokulun ilk senesinin başında çocukları göz muayenesinden geçirir. Biz de ne yazık ki olsa olsa revir ve danışmanlık hizmetleri sağlanabilmektedir. Siz yine de şüphe besliyorsanız, ufaklığı bir göz doktoruna götürme inisiyatifi alabilirsiniz. Pediatrik oftalmoloji konusunda uzman bir doktora gitmek en iyisi olacaktır. Çünkü bu uzman çocukla nasıl iletişim kurulacağını daha iyi bilir ve buna uygun ekipmana sahiptir. Bu muayene sırasında göz doktoru şunları yapar:

Çocuğun uzak ve yakın görme kusurlarını ölçer. Bunu yaparken de, okul öncesi çocuklarda resimleri, 6 yaşından itibaren de harfleri kullanır.
Gözler arasındaki uyumunu, göz küresinin hareketliliğini ölçer (oküler motilite). Yani bir “ortoptik bilanço” çıkarır. Bu sayede bir göz tembelliğini, şaşılığı ya da renkli görme sorununu erken safhalarda teşhis eder.