Göz Kuruluğu

Göz kuruluğu, gözyaşı yetersizliğinin şiddetine göre değişen belirtiler vermektedir. Bunlar zaman zaman ortaya çıkan hafif yanma, sulanma ve kızarıklık gibi ufak tefek şikayetlerden başlayarak görme ve yaşam kalitesini ciddi derecede bozacak kadar ağır olabilir. Ancak günlük hayatta daha çok hafif kuruluklarla karşılaşılmaktadır.

Bu durum çoğunlukla uzun süre bilgisayar kullanmak zorunda olanlar, uzun süredir kontakt lens kullananlar, alerjik konjonktiviti olanlar ve menopoz sonrası kadınlarda görülmektedir. Hastalarda en önemli belirtiler gözde kuruma hissi, yanma, batma ve sulanmadır. Tedavide hafif vakalarda eksiği yerine koyma prensibine göre, suni gözyaşı damlaları kullanılır. Ağır göz kuruluğu daha farklı ve ciddi tedaviler gerektirmektedir.

Sonradan gelişen gözyaşı kanalı tıkanıklıkları

Doğuştan olmayan gözyaşı kanalı tıkanıklığının çoğunlukla sebebi belli değildir. Tıkanıklığın yeri, gözyaşı kesesi ile kanalın birleşim yerindedir. Kadınlarda daha sık görülmektedir. Nadiren bu bölgenin yaralanma veya tümörleri de gözyaşı kanalında tıkanıklığa neden olabilirler. Belirtiler önce zaman zaman sulanma ile başlar; daha sonra sulanma sürekli olur ve birlikte çapaklanma görülür.

Gözün alt iç kısmında şişlik ve kızarıklık olabilir. Antibiyotikli damlalar sadece çapaklanmayı önler; kanalı açmaz. Esas tedavi cerrahidir. Gözyaşı kesesinden buruna yeni bir kanal oluşturulur. Bu ya ciltten (eksternal dakriyosistorinostomi) ya da burundan girilerek (endoskopik dakriyosistorinostomi) yapılmaktadır. Son yıllarda diode lazer ile gözyaşı pınarından girilerek de ameliyat yapılabilmektedir

Gözyaşı sistemi tümörleri

Gözyaşı bezi tümörlerinin bir kısmı lenfoid doku diğer bir kısmı ise epitel dokuya aittir. Lenfoid dokuya ait lezyonların bir kısmı karşımıza ağrılı akut inflamasyon bulguları ile karşımıza çıkar ve antinflamatuvar tedavi ile düzelirler. Diğer bir kısmı ise lenfoproliferatif hastalıklar grubunda olup tanı biyopsi ile konur ve radyoterapi önerilir.

Epiteliyal tümörler içerisinde pleomorfik adenomun cerrahi olarak çıkarılması gerekirken kötü huylu olan adenoid kistik karsinomda biyopsiyi takiben orbitektomi ve radyoterapi uygulanır.

Doğuştan gözyaşı kanal tıkanıkları

Tanımı: Yeni doğan bebeklerde doğumu takip eden ilk iki hafta içerisinde gözyaşı kanalının alt ucunun kapalı olması nedeni ile bir veya her iki gözde sulanma ve çapaklanma olmasıdır.

Belirtileri: gözde kızarıklık olmaksızın çapaklanma ve sulanma olur. Uyanırken kirpiklerinde yapışıklık, kapak kenarında kızarıklık nadirende gözyaşı kesesinin olduğu kısımda şişlik olur.

Tedavisi: Tedavi bebeğin muayeneye getirildiği yaşa göre değişir. Eğer erken dönemde görülmüşse aileye bebeğin gözyaşı kanalına masaj yapması önerilir ve muayene sırasında etkin bir masajın nasıl olacağını öğretilir. Çünkü doğru yapılamayan bir masajın kanalın açılması üzerine bir etkisi olmamaktır. İlk 6-9 ayda masajında etkisi ile kanal çoğu kez açılır ve belirtiler ortadan kalkar. Bu süreden sonra özellikle bir yaşın geçen bebeklerde masajın kanal üzerine bir etkisi yoktur. Açılmamışsa ikinci aşamada sondalama önerilir. Gözyaşı kanalının üst ucundan bu işlem için dizayn edilmiş çelik bir çubuk ile kanalın içine girip alttaki tıkanıklık açılır. Sondalama işlemi başarılı olmayan bebeklere işlem bir kez daha tekrarlanabilir. Sondalamanın başarılı olmadığı durumlarda gözyaşı kanalını balon ile genişletme ve/veya kanal içerisine silikon tüp yerleştirme (lakrimal entübasyon) işlemi yapılabilir. Bu iki tedavi seçeneğide sondalamanın başarılı olmadığı çocuklarda mevcut kanalın açık kalmasını sağlayan ve daha büyük ameliyat gereksimini ortadan kaldıran güncel girişimlerdir.

Göz Yaşarması

Göz yaşarması, ya gözyaşı üretiminin fazlalığından ya da boşaltımının yavaşlaması veya durmasından kaynaklanır. Gözyaşı üretiminin artışı çeşitli sebeplerle ortaya çıkar. Örneğin; göze kaçan bir yabancı cisim, enfeksiyon, allerjik hastalıklar vs. Etken ortadan kalktığında yaşarma da kaybolacaktır. Gözyaşı yollarındaki tıkanıklığın oluşturduğu yaşarmaya “epifora” denmektedir. Doğuştan olabileceği gibi sonradan da gelişebilir.

Gözyaşı yolları yaralanmaları

Tanımı: Gözyaşı boşaltım sisteminde kimyasal (kireç, tuz ruhu, deterjan, lavabo açıcı sıvı veya partiküller) veya fiziksel (kesi) tramva sonucunda tıkanıklık olur. Genellikle göz kapağı yaralanmaları ile birliktedir. Göz kapağı iç kısmındaki travmalarda kanalın bütünlüğünün devam edip etmediğine bakmak gerekir.

Tedavisi: Kimyasal travmalarda konjonktiva kesesinin serum fizyolojik ile bolca yıkanması gerekir. Fiziksel yaralanmalarda da kanalikül onarımı yapıldıktan sonar kapak kesisi dikilir.